De geschiedenis van dorpshuis De Parel gaat feitelijk terug naar 1955. Toen vonden namelijk de eerste besprekingen plaats tussen het gemeentebestuur van Rossum, het Rooms-Katholieke kerkbestuur en het bestuur van de Hervormde stichting “Ons huis”. Doel hiervan was om te komen tot de stichting van een dorpshuis. Het zou maar liefst nog vijftien jaar duren voordat deze gedachte tot werkelijkheid kon komen.
In eerste instantie liepen een aantal pogingen om tot de opzet van één gezamenlijk dorpshuis te komen op niets uit. Toen echter in de B&W-vergadering van de gemeente Rossum in februari 1964 voor het eerst de Rooms-Katholieke noodkerk aan de Kerkstraat 7 werd genoemd, kwam er schot in de zaak. Er werd een actiecomité gevormd die met name voor een financiële inbreng moest zorgen. Zo werd er op oudejaarsdag 1966 een oliebollenactie gehouden waarbij maar liefst 11.200 oliebollen werden verkocht. Gedurende de jaren daarna werden diverse andere geldinzamelingsacties gehouden door de betrokken verenigingen.
Advertentie uit 1968
In september 1968 werd door architect R.G. Roodenburg uit Nijmegen een eerste tekening gepresenteerd van de verbouwing van de noodkerk tot een dorpshuis. In de maand daarna werd door loco-burgemeester H.W. van Heel de “Verenigingsraad Dorpshuis“ geïnstalleerd. Op 9 december 1969 nam de verenigingsraad de noodkerk in eigendom over van de gemeente Rossum waarna het pand werd verbouwd tot dorpshuis.
Op 1 mei 1970 werd bij de Kamer van Koophandel de vereniging officieel ingeschreven onder de naam “Vereniging tot oprichting, instandhouding en exploitatie van een verenigingsgebouw te Rossum”. Later die maand verrichte burgemeester P. Pols de officiële openingshandeling van het dorpshuis dat in eerste instantie “Dorpshuis Rossum” werd genoemd.
In september 1970 nam het verenigingsbestuur het besluit om het dorpshuis “De Parel” te noemen. Dit mede gezien van het feit dat Rossum bekend stond als “De parel van de Bommelerwaard”.
Artikel van het 2e lustrum in 1980
In 1985 vond een grote verbouwing plaats en werd een bovenzaaltje ingericht inclusief bar en toiletgroepen. Daarnaast werd de keuken verbouwd en werd de opslagcapaciteit uitgebreid. Het vergaderzaaltje veranderde in een bargedeelte met een baropstelling van maar liefst 13 meter.
Medio 1994 was De Parel in een slechte financiële positie terecht gekomen. Tijdens de crisis-vergadering in dat najaar werd een nieuw financieel beleid gepresenteerd en werd het besluit genomen tot de uitvoering van een driejarig “Up-to-date-plan”. Tijdens de realisatie van dit plan gedurende de jaren 1995 tot en met 1997 werden de toiletgroepen en de garderobe verplaatst en werd het bargedeelte verder opengewerkt. Daarnaast werd ook de gehele vloer vervangen. Op 18 oktober 1997 werd dit plan afgesloten met een “open huis” waarbij tevens het nieuwe logo van De Parel werd gepresenteerd. Op het einde van dat jaar werd de statutaire naam van de vereniging gewijzigd in “Vereniging Dorpshuis De Parel”.
In het voorjaar van 2007 werd door het bestuur de noodzaak van een facelift voor De Parel besproken. Naast de planontwikkeling werd een omvangrijke fondswervingscampagne opgestart om de benodigde geldmiddelen binnen te halen. Mede dankzij een flinke provinciale subsidie kon in april 2009 gestart worden met een grote interne verbouwing. Daarbij werden zowel de foyer als ook de grote zaal volledig gemoderniseerd. Om ruimte te winnen werd de foyer verruimd door onder meer de tochtsluis naar de buitenkant van het pand te verplaatsen. Er kwam een volledig nieuwe baropstelling te staan, er werd een nieuwe flexibele scheidingswand geplaatst en de gehele vloer werd vervangen. Ook de wanden en plafonds kregen de nodige aandacht. Daarnaast werd alle elektra en het ventilatiesysteem bij de tijd gebracht. Op 12 september 2009 werd deze renovatie afgesloten met een officiële “her-opening” in aanwezigheid van alle betrokken partijen.
Momenteel kan Dorpshuis De Parel in een grote diversiteit aan behoeften voorzien. Het gebouw heeft op de begane grond een ruime foyer en een grote zaal. Deze ruimtes zijn van elkaar te scheiden met een flexibele scheidingswand. In de grote zaal is een toneel aanwezig met daarbij een tweetal kleedkamers. Op de eerste verdieping bevindt zich een instructie- annex vergaderruimte. Verder behoren een moderne baropstelling, keuken, toiletgroepen (inclusief invalidentoilet), garderobe en afzonderlijke rookruimte tot de vaste inrichting.
